Nhóm người cần thận trọng khi uống cà phê

Phụ nữ có thai nên chú ý khi sử dụng các loại đồ uống chứa caffeine. Ảnh: Freepik.

Với nhiều người, ly cà phê buổi sáng là một thói quen khó bỏ. Nhưng trong thai kỳ, việc uống cà phê trở thành nỗi băn khoăn của không ít bà mẹ, khi caffeine, thành phần chính trong cà phê, có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và thai nhi.

Theo Hiệp hội Thai kỳ Mỹ, caffeine là chất kích thích và lợi tiểu nhẹ. Nó có thể làm tăng nhịp tim, huyết áp, khiến cơ thể mất nước nhanh hơn do tiểu nhiều. Trong thai kỳ, những thay đổi này không có lợi, đặc biệt khi người mẹ cần duy trì huyết áp ổn định và đủ lượng dịch để nuôi dưỡng thai nhi.

Caffeine cũng dễ dàng đi qua nhau thai, trong khi gan và hệ chuyển hóa của bé chưa hoàn thiện, khiến cơ thể thai nhi không thể xử lý chất này như người lớn. Vì vậy, ngay cả lượng nhỏ caffeine cũng có thể làm thay đổi nhịp tim, giấc ngủ và hoạt động của thai nhi, nhất là ở những tháng cuối thai kỳ.

Theo bác sĩ sản phụ khoa Kirtly Parker Jones (Đại học Utah, Mỹ), caffeine được xem là một “chất gây căng thẳng” với cơ thể mẹ bầu và thai nhi. Khi người mẹ tiêu thụ quá nhiều cà phê, caffeine có thể làm co mạch máu ở nhau thai, hạn chế lượng máu và dưỡng chất đến bào thai.

Những thai nhi phải chịu “áp lực” trong tử cung này có nguy cơ gặp nhiều vấn đề sức khỏe khi lớn lên, trong đó có xu hướng tăng cân hoặc béo phì.

Một nghiên cứu lớn tại Na Uy theo dõi hơn 50.000 ca mang thai cho thấy, những trẻ có mẹ uống nhiều caffeine (tương đương bốn ly cà phê mỗi ngày hoặc nhiều hơn) có cân nặng cao hơn nhóm ít hoặc không dùng caffeine, trung bình nặng hơn 70 g khi 3-12 tháng tuổi, 110 g ở tuổi mẫu giáo và khoảng 340 g khi lên 8 tuổi. Mức chênh lệch này tuy không đáng kể ở từng cá nhân, nhưng trên quy mô dân số, nó làm tăng tỷ lệ trẻ thừa cân rõ rệt.

Điều đáng nói, caffeine không chỉ có trong cà phê mà còn hiện diện trong trà, chocolate, nước tăng lực, nước ngọt có gas, và thậm chí là một số loại thuốc giảm đau, thuốc cảm không kê đơn. Nhiều mẹ bầu có thể vô tình nạp lượng caffeine cao hơn mình nghĩ nếu kết hợp nhiều loại thực phẩm và đồ uống này trong ngày.

Các chuyên gia khuyên mẹ bầu nên chọn cà phê decaf (ít caffeine) hoặc trà thảo mộc không chứa caffeine, tránh uống cà phê khi đói hoặc gần giờ ngủ, đồng thời loại bỏ nước tăng lực và nước ngọt khỏi thực đơn hàng ngày.

Việc đọc kỹ thành phần trên bao bì thuốc, kẹo và sô cô la cũng rất quan trọng, vì nhiều sản phẩm tưởng như “an toàn” vẫn chứa caffeine ẩn. Với những phụ nữ đang trong giai đoạn chuẩn bị mang thai, việc hạn chế caffeine còn giúp tăng khả năng thụ thai.

Tóm lại, một tách cà phê nhỏ mỗi ngày thường không gây nguy hiểm, nhưng lạm dụng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Với mẹ bầu, sự điều độ là chìa khóa. Họ vẫn có thể tận hưởng hương vị cà phê yêu thích, nhưng chỉ nên dừng ở mức vừa đủ, để giữ an toàn cho cả mẹ và bé.