Điều trị cho bệnh nhân nhiều giun móc còn sống ngo ngoe trong ruột, gây thiếu máu

Ở Việt Nam, bệnh giun móc đứng thứ hai sau giun đũa, với tỉ lệ nhiễm từ 3 - 85% dân số. Giun có thể sống trong cơ thể người từ 5 - 15 năm gây nhiễm biến chứng nặng nề đe dọa sức khỏe. Vậy làm sao để phòng tránh?

Thăm khám cho bệnh nhân bị thiếu máu nghiêm trọng do giun móc ký sinh trong đường ruột - Ảnh: BVCC

Phát hiện ổ giun còn sống làm tổ trong ruột

Ngày 30-8, Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí cho biết trong quá trình nội soi đại tràng cho bệnh nhân nam 63 tuổi, các bác sĩ phát hiện có một con giun còn sống trong đại tràng. Các bác sĩ nghĩ nhiều đến

Đầu giun móc cắm sâu trong đại tràng bệnh nhân ở Quảng Ninh

Thời gian giun sống từ 4 - 15 năm

GS.TS Nguyễn Văn Đề, nguyên trưởng bộ môn ký sinh trùng, Trường đại học Y Hà Nội, cho biết giun móc/mỏ là một trong những bệnh giun lây truyền qua đất rất phổ biến ở các nước có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Ở Việt Nam, bệnh đứng thứ hai sau giun đũa, với tỉ lệ nhiễm từ 3 - 85% tùy theo tính chất nghề nghiệp, tập quán canh tác, điều kiện vệ sinh và tính chất thổ nhưỡng ở từng vùng. Bệnh thường gặp ở lứa tuổi lao động, nữ nhiễm cao hơn nam do phụ nữ thường làm các công việc tiếp xúc với đất.

Do những chất tiết của giun hoặc những hoạt động của giun thúc vào thành ruột gây kích thích hóa học, cơ học tại chỗ làm cho thành ruột bị tổn thương (viêm và chảy máu, có những nốt sùi và sẹo), gây buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu lỏng, đi tiêu ra máu.

Ấu trùng giun móc, giun mỏ cũng có thể vào cơ thể qua đường ăn uống do thức ăn, nước có nhiễm ấu trùng. Tuy nhiên, bệnh không lây truyền trực tiếp từ người sang người.

Thời gian ủ bệnh tính từ khi ấu trùng xâm nhập vào cơ thể qua da, niêm mạc lên tim, phổi và bị nuốt trở lại vào dạ dày, ruột non đến khi thành giun trưởng thành khoảng 42 - 45 ngày.

Trường hợp ấu trùng xâm nhập vào cơ thể qua đường thức ăn, nước uống thì chúng không di chuyển qua phổi mà ký sinh trực tiếp tại tá tràng hoặc ruột non. Nhưng có một số ấu trùng giữ trạng thái tiềm tàng ở các tổ chức tới 8 tháng sau mới phát triển thành giun trưởng thành.

Nguy cơ gây thiếu máu, suy tim, phù toàn thân...

GS Đề cảnh báo bệnh giun móc không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu mà chủ yếu là triệu chứng thiếu máu. Giun hút máu gây triệu chứng thiếu máu và tình trạng chảy máu liên tục tại nơi giun ký sinh.

Mỗi ngày một con giun móc hút khoảng 0,14 - 0,16ml máu, giun mỏ hút ít hơn khoảng 0,03-0,05ml máu/ngày, dẫn đến tình trạng bệnh nhân thiếu máu ngày càng trầm trọng với các biểu hiện như da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, tăng nhịp tim, hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt, hoa mắt, xanh xao, suy tim và đau vùng thượng vị tùy theo mức độ nhiễm giun.

Bệnh thiếu máu do giun móc, giun mỏ là thiếu máu nhược sắc, giảm protein toàn phần, bạch cầu ái toan tăng 5-12%. Giun móc hút khoảng 0,2-0,34ml máu/ngày.

Ngoài tác hại giun hút máu, giun móc, giun mỏ còn gây viêm hành tá tràng và tiết ra chất chống đông máu, chất độc ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu làm cho người bệnh bị mất máu nhiều hơn, gây bệnh thiếu máu trầm trọng hơn.

Triệu chứng đau không có giờ nhất định, khi đói đau nhiều hơn, ăn không ngon miệng, khó tiêu. Khi ấu trùng giun móc, giun mỏ xuyên qua da có thể gây viêm da tại chỗ với các triệu chứng ngứa, có nhiều nốt màu đỏ và tự hết sau 1-2 ngày.

Viêm da thường do giun mỏ gây ra nhiều hơn là giun móc. Phụ nữ thường bị rối loạn kinh nguyệt, trẻ em chậm lớn, còi cọc, giảm thị lực, hay quên làm sa sút học tập, lâu ngày dẫn đến suy dinh dưỡng và thậm chí gây phù toàn thân.

Nhiễm giun móc cũng dễ gây biến chứng nguy hiểm như tắc ruột, viêm tụy cấp, thậm chí là tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Có vệt dài loằng ngoằng nổi sần ở bàn tay, nữ bệnh nhân nhiễm giun đũa chó mèo

Ngứa sẩn khắp cơ thể, lòng bàn tay xuất hiện vệt dài loằng ngoằng, nữ bệnh nhân 42 tuổi phát hiện dương tính với giun đũa chó mèo.