Bác sĩ đang xem bệnh án cho bệnh nhi bị rối loạn Tics - Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Theo BS Phạm Hải Uyên - Phó trưởng khoa thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 2 - rối loạn Tics chiếm tới 50% trong số các rối loạn vận động ở trẻ em.
Bệnh thường khởi phát trong độ tuổi từ 4 - 8. Đặc trưng của Tics là những cử động hoặc âm thanh bất thường, xuất hiện đột ngột, nhanh, ngắt quãng, lặp đi lặp lại và không kiểm soát được.
Trẻ có thể bị Tics vận động (chớp mắt, nhăn mặt, lắc cổ, giật vai, co giật tay chân), hoặc Tics âm thanh (hắng giọng, ho khục, khịt mũi, rít hơi, thậm chí lặp lại một số từ hoặc âm tiết). Điểm đáng chú ý, triệu chứng thường tăng khi trẻ căng thẳng hoặc bị chú ý, nhưng lại giảm hẳn khi ngủ hoặc lúc trẻ tập trung vào một hoạt động yêu thích.
“Trẻ thường nhận biết được mình đang bị Tics, nhưng không thể kiểm soát. Cố gắng kiềm lại chỉ khiến trẻ thêm khó chịu, bứt rứt”, bác sĩ Uyên cho biết.
Một trường hợp điển hình là bé N. (8 tuổi, ngụ TP.HCM). Bé N. được đưa vào bệnh viện cấp cứu vì vết thương đứt rời đầu lưỡi do cắn lưỡi liên tục. Gia đình cho biết bé có tiền sử rối loạn Tics.
Các bác sĩ đã tiến hành an thần, cắt lọc và khâu vết thương cho N., sau đó chuyển bé sang khoa nội thần kinh tiếp tục điều trị. Bệnh nhi được hỗ trợ thuốc kháng sinh, chăm sóc dinh dưỡng, kết hợp trị liệu tâm lý. Sau một thời gian, tình trạng ổn định và bé được xuất viện.
“Dù rối loạn Tics không đe dọa tính mạng, nhưng nếu để kéo dài và không can thiệp kịp thời, trẻ có thể gặp chấn thương, suy giảm học tập, rối loạn hành vi - cảm xúc, thậm chí có ý định tự tử”, bác sĩ Uyên nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia, không ít phụ huynh nhầm lẫn Tics với thói quen, hoặc nghĩ trẻ giả vờ để gây chú ý. Việc la mắng, trách phạt chỉ khiến tình trạng thêm nặng nề.
Phụ huynh cần quan sát kỹ các hành vi lặp đi lặp lại không rõ nguyên nhân, đặc biệt khi kéo dài trên 4 tuần. Nếu có nghi ngờ, nên đưa trẻ đến khám tại bác sĩ chuyên khoa thần kinh nhi hoặc tâm lý nhi khoa để được chẩn đoán chính xác.
Điều trị Tics tùy thuộc vào mức độ và ảnh hưởng đến đời sống. Với trường hợp nhẹ, chỉ cần hỗ trợ tâm lý, hướng dẫn phụ huynh cách đồng hành và tạo môi trường ít căng thẳng cho trẻ. Khi Tics gây chấn thương, rối loạn hành vi - cảm xúc nặng, bác sĩ sẽ cân nhắc dùng thuốc và can thiệp chuyên sâu.
Trẻ bị rối loạn Tics cần cha mẹ đồng hành đúng cách
“Quan trọng nhất là thái độ của gia đình và thầy cô. Trẻ cần sự thấu hiểu, động viên chứ không phải áp lực hay kỳ thị. Khi được đồng hành đúng cách, nhiều trường hợp Tics giảm dần theo tuổi và không để lại biến chứng lâu dài”, bác sĩ Uyên chia sẻ.
Rối loạn Tics tuy không phổ biến bằng các bệnh lý hô hấp hay tiêu hóa ở trẻ, nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển tinh thần và chất lượng cuộc sống. Vì vậy việc phát hiện sớm, tránh gán ghép “xấu tính” cho con và chủ động can thiệp y tế khi cần thiết sẽ giúp trẻ có cơ hội lớn lên khỏe mạnh, tự tin hơn trong học tập và giao tiếp.
Trẻ mắc hội chứng TIC nhiều hơn sau dịch COVID-19
