‘Cò’ bệnh viện lại nóng ở TP.HCM

"Cò" dễ trà trộn vào nhóm người buôn bán và xe ôm phía trước cổng bệnh viện. Ảnh: Nguyễn Thuận.

Từ việc giả danh người nhà bệnh nhân để len lỏi vào khu khám chữa bệnh, đến mồi chài ngay trước cổng viện, nhiều đối tượng "cò" đang công khai hoạt động tại các bệnh viện tuyến cuối TP.HCM.

Dù lực lượng bảo vệ và công an địa phương đã tăng cường kiểm soát, hiện tượng này vẫn chưa thể xử lý dứt điểm vì vướng quy định chế tài nhẹ, khó nhận diện vi phạm. Tại cuộc họp khẩn của Sở Y tế TP.HCM về vấn đề cò bệnh viện ngày 30/7, nhiều lãnh đạo bệnh viện thừa nhận áp lực ngày càng lớn. Trong khi đó, Sở Y tế TP.HCM cảnh báo đây là “lời nhắc nghiêm túc”, buộc các đơn vị phải nhìn thẳng vào thực trạng.

“Cò” hoạt động công khai, đe dọa nhân viên bệnh viện

Tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, bác sĩ chuyên khoa II Châu Văn Đính, Giám đốc bệnh viện, xác nhận thời gian qua liên tục ghi nhận các trường hợp "cò" tiếp cận người bệnh, thậm chí giả làm người nhà bệnh nhân để vào khu vực khám chữa bệnh. Các đối tượng này không chỉ chèo kéo bệnh nhân, mà còn có hành vi gây áp lực, đe dọa bảo vệ, yêu cầu tắt camera giám sát và công khai "tác nghiệp" ngay giữa ban ngày.

"Có những thời điểm chỉ trong một đến hai tuần, lượng 'cò' tiếp cận tăng đột biến. Nhân viên bảo vệ rất vất vả vì không thể xử lý triệt để. Các đối tượng thường bỏ chạy khi bị phát hiện, hoặc không đủ cơ sở để xử phạt hành chính, càng không đủ cấu thành để truy tố hình sự", bác sĩ Đính chia sẻ.

Các bệnh viện chia sẻ những khó khăn trong việc ngăn chặn "cò" khám bệnh. Ảnh: Nguyễn Thuận

Bệnh viện cho biết hiện có hai nhóm “cò” chính: Nhóm đứng ngoài cổng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của bệnh nhân tỉnh lẻ để dụ dỗ vào phòng khám tư; nhóm còn lại trà trộn vào trong bằng cách giả danh người nhà bệnh nhân nhằm lấy tiền hỗ trợ làm thủ tục hoặc "giữ chỗ" và bóc số giúp.

Ngoài ra, còn tồn tại hiện tượng “cò xe” móc nối với các bãi giữ xe tư nhân xung quanh bệnh viện. Các đối tượng này dùng chiêu trò “đưa đón giá rẻ” nhưng lại chuyển người giữa đường, gây hoang mang cho bệnh nhân và thân nhân. Bệnh viện không có quyền kiểm soát khu vực ngoài cổng, dẫn đến tình trạng khó xử lý dứt điểm.

Bệnh viện Ung bướu TP.HCM tiếp nhận từ 4.800 đến 5.000 lượt bệnh mỗi ngày, TS.BS Diệp Bảo Tuấn, Giám đốc bệnh viện, cho biết 84% người bệnh đến từ các tỉnh, thường có mặt từ nửa đêm đến sáng sớm với mong muốn được khám và quay về trong ngày. Tuy nhiên, không ít người bị “cò” dụ dỗ, thậm chí được hướng dẫn sai lệch rằng “phải có mối quan hệ mới khám được tại bệnh viện”.

Để đối phó, bệnh viện đã phát số thứ tự từ 4h30 sáng, tăng cường đặt lịch qua tổng đài, app, website… Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân vẫn đến trực tiếp vì không quen công nghệ hoặc muốn khám kỹ thuật cao. Một số người còn nhờ thân nhân lấy số giúp, tạo cơ hội cho “cò” len lỏi và bán lại số thứ tự.

Tại Bệnh viện Nhân dân 115, Giám đốc Trần Văn Sóng cho hay tình trạng “cò khám bệnh” khiến đơn vị phải rà soát toàn bộ quy trình tiếp nhận. Mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 4.000 lượt khám, trong đó, không ít người đến từ 2h, ngồi chờ ngoài cổng và dễ bị tiếp cận bởi các đối tượng giả danh.

"Chúng tôi đã triển khai nhiều giải pháp như khám không dùng tiền mặt, phát số tự động, bố trí nhân viên hướng dẫn, lắp camera giám sát... nhưng vẫn khó phát hiện người lấy số hộ rồi bán lại nếu không quen mặt", bác sĩ Sóng nói.

Người dân cần cảnh giác

Tại Bệnh viện Mắt TP.HCM, trung bình mỗi ngày tiếp nhận 4.000 bệnh nhân, chủ yếu từ tỉnh lẻ. Tuy nhiên, khu vực chờ khám chỉ rộng khoảng 5 m² khiến tình trạng chen lấn trở nên phổ biến.

Bác sĩ chuyên khoa II Lê Anh Tuấn, Giám đốc bệnh viện, cho hay đơn vị có 49 bác sĩ khám chính thức, không có chuyện dắt mối hay khám ngoài. Tuy nhiên, phía ngoài cổng lại tồn tại nhóm "xe ôm hỗ trợ" hoặc người lái xe tự phát khiến người dân hiểu nhầm là người của bệnh viện.

"Nhóm người lái xe, hỗ trợ đưa đón bệnh nhân thường tập trung ở phía ngoài cổng. Từ khu giữ xe vào đến khu khám bệnh khá xa nên nhiều người dân không rõ, nghĩ rằng đây là bộ phận của bệnh viện", bác sĩ Tuấn chia sẻ.

Ngoài ra, khu vực quanh Bệnh viện Mắt hiện có đến 7 cơ sở y tế tư nhân cùng hoạt động, phần nào gây ra sự lẫn lộn cho người dân. Đơn vị đã áp dụng nhiều hình thức công nghệ như kios khai báo y tế, mã QR lấy số, đăng ký qua Zalo OA, gọi tổng đài... Dù vậy, tỷ lệ sử dụng vẫn thấp, đặc biệt là với người lớn tuổi. Không ít người còn nhờ con cháu thao tác hộ, dẫn đến hiểu nhầm có “cò”.

Thực tế còn cho thấy một số người dân bị hấp dẫn bởi các khu khám ít người gọi số nhanh hơn, dẫn đến so sánh, nghi ngờ bệnh viện có “lối đi tắt”. Khuôn viên chật hẹp, không đủ chỗ mở rộng nhà thuốc, khu giữ xe, lắp thêm thang máy… khiến bài toán “chặn cò” càng khó giải.

Tại cuộc họp, PGS.TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế, nhấn mạnh tình trạng "cò" bệnh viện không mới, nhưng đang có dấu hiệu quay lại với hình thức tinh vi hơn.

"Đây là lời cảnh báo nghiêm túc đến các giám đốc bệnh viện. Chúng ta cần thẳng thắn xác định: Cơ sở mình có 'cò' hay không?”, ông Thượng nói.

PGS Tăng Chí Thượng chỉ đạo trong cuộc họp. Ảnh: Nguyễn Thuận.

Ông Thượng khẳng định không có hiện tượng nhân viên y tế tiếp tay với “cò” trong bệnh viện công lập. Sở ghi nhận những đơn vị không còn tình trạng này như Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Hùng Vương, Nhi đồng 2… và đề nghị các bệnh viện chia sẻ mô hình hiệu quả.

Sở Y tế TP.HCM cũng đề ra 6 nhóm giải pháp để xử lý tận gốc tình trạng “cò”:

Đẩy mạnh chuyển đổi số: Đặt lịch qua app, tổng đài, chọn giờ khám, bác sĩ, thanh toán online để hạn chế chen lấn.Đơn giản hóa quy trình: Tiến tới khám “một bước” hoặc “không bước” với các bệnh lý nhạy cảm, giúp người bệnh vào thẳng phòng khám.Trả kết quả trong ngày: Tích hợp hệ thống xét nghiệm vào phần mềm chỉ định bác sĩ để người bệnh không phải hỏi nhiều nơi.Tăng thời gian khám thông tầm: Từ sáng đến chiều không nghỉ để giảm ùn tắc giờ cao điểm.Triển khai camera thông minh: Hỗ trợ nhận diện người ra vào, theo dõi an ninh, phát hiện kẻ gian.Đầu tư mở rộng bệnh viện tuyến cuối: Giảm tải cho các cơ sở hiện hữu, rút ngắn thời gian chờ.

Cuộc chiến với “cò khám bệnh” không chỉ là xử lý hiện tượng, mà là chuyển mình hướng tới môi trường khám chữa bệnh công bằng, minh bạch, lấy người bệnh làm trung tâm. Sở Y tế, các bệnh viện và lực lượng công an đang cùng nhau nỗ lực làm sạch môi trường xung quanh bệnh viện, vì quyền lợi chính đáng của người dân.

Thực tế, để ứng phó với nạn "cò", thạc sĩ Lê Minh Hiển, Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết bệnh viện đã bố trí thêm nhân viên túc trực tại các điểm tiếp nhận, trực tiếp hướng dẫn người dân đăng ký khám bệnh qua điện thoại, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc người không quen thao tác trên thiết bị di động.

Song song đó, bệnh viện triển khai mô hình khám bệnh theo nhóm, phân thành các tổ nhỏ, có tổ trưởng điều phối nhằm giữ trật tự, hỗ trợ quá trình đăng ký và giám sát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi tiêu cực, gian lận trong khâu tiếp nhận bệnh nhân.

Một trong những biện pháp căn cơ của bệnh viện là ứng dụng phần mềm quản lý khám ngoại trú. Theo đó, nếu hệ thống đang xử lý hồ sơ từ số thứ tự 15 đến 20, các hồ sơ từ số 21 trở đi sẽ không hiển thị trên máy tính của bác sĩ, đồng nghĩa với việc bác sĩ không thể khám cho những người đến chưa đúng lượt.

Giải pháp này được đánh giá là công cụ hiệu quả trong việc ngăn chặn tình trạng chen ngang, lách quy trình hay “cò” tuyên bố quen bác sĩ để đưa bệnh nhân vào khám trước.